Nietoperze wpadły na genialny pomysł. Postanowiły surfować

Badania niemieckich naukowców z Instytutu Maxa Plancka dotyczyły borowca wielkiego. To jeden z największych gatunków latających ssaków w Europie, występuje również w Polsce. Rozpiętość jego skrzydeł sięga 40 cm, nie sposób go zatem nie zauważyć, zwłaszcza że borowiec wielki wylatuje na łowy dość wcześnie w nocy, wcześniej niż inne gatunki. Niekiedy nie stroni nawet od światła dnia.

Ten nietoperz dobrze lata i gdy nadchodzi zima, przenosi się dalej na południe kontynentu. Pokonuje wtedy kilkaset, nawet 1500 km. Teraz Niemcom udało się ustalić, co pomaga nietoperzom. Okazuje się, że to fronty burzowe.

Śledzenie borowców wielkich pomogło wyjaśnić, iż zwierzęta te korzystają z układów frontów burzowych nad Europą do tego, by rozsądniej gospodarować energią podczas przelotów. Burze pomagają im w tym, aby pokonać większe odległości z mniejszym nakładem sił.

O sprawie czytamy w "Science" w materiale "Nietoperze surfują na frontach sztormowych podczas wiosennej migracji". Jak wyjaśniają tam badacze, użyli oni małych, wysoce zaawansowanych znaczników satelitarnych do monitorowania wiosennej migracji borowców. Odkryli, że samice nietoperzy w dużej mierze wykorzystywały ciepłe noce i fronty burzowe, aby migrować do swoich miejsc rozrodczych. Wykazywały w tej kwestii znaczną elastyczność, a niektóre osobniki czekały z rozpoczęcia podróży bardzo długo, właśnie na pojawienie się tych frontów burzowych. Warto było, bo dzięki nim podczas podróży oszczędzały energię.

1,2-gramowy znacznik IoT (Internet of Things) śledził borowce wielkie na ich trasie migracyjnej wynoszącej 1116 kilometrów. Kilkadziesiąt nietoperzy migrowało dziesiątki do setek kilometrów w ciągu jednej nocy, głównie z nadchodzącymi ciepłymi frontami, które zapewniały im wsparcie wiatru. "Nietoperze wykazały również nieoczekiwaną elastyczność w swojej migracji, jeśli było to konieczne" - dodają naukowcy. To znaczy, że czekały one na odpowiednie warunki, nawet ryzykując, że zrobi się dość późno na migrację. Czekają na fronty burzowe, które wykorzystują w sposób niezwykle ciekawy. Borowce nauczyły się ślizgać po ich krawędzi, niesione siłą żywiołu. Zdaniem naukowców, to wręcz przypomina surfing na fali morskiej.

Dina Dechmann z Instytutu Maxa Plancka przyznaje, że badacze spodziewali się, iż saki podróżują jednym wyznaczonym przez pokolenia szlakiem. Że istnieje jakaś utrwalona ścieżka przelotu z Europy Środkowej na południe. Nic takiego jednak nie ma miejsca. Nietoperze nie trzymają się konkretnego szlaku, wybierają drogę migracji w zależności od warunków pogodowych i układu frontów burzowych. To pozwala im przebyć od kilkudziesięciu do nawet 400 kilometrów podczas jednej nocy.

Migracja nietoperzy zasadniczo różni się od wędrówek ptaków, które także korzystają z pomocy wiatru podczas lotu, ale nie surfują na krawędzi frontów burzowych w takim zakresie. Ponadto ptaki przygotowują się do podróży w ten sposób, że uzupełniają zapasy pokarmowe i tyją. Nietoperze tego nie robią, odżywiają się w trakcie wędrówki - podaje Instytut Maxa Plancka. Przez to ich podróż ma charakter skokowy, a nie ciągły.

Nowe odkrycia mają jednak swoje konsekwencje. Pokazują bowiem, jak zgubny wpływ na migrację nietoperzy mogą mieć turbiny wiatrowe. Pozwalają jednak zawczasu przygotować się na to, by nie szkodziły zwierzętom w trakcie nocnego lotu.