Nowe badania nad El Niño. Ma istotny wpływ na jedną z pór roku
Zmienność pogody w podczas wystąpienia El Niño jest całkiem dobrze poznana i w coraz większym stopniu popularyzowana. Wciąż jednak pozostaje wiele zagadnień, którym naukowcy chcą się przyglądać, aby analizować występujące na Ziemi zjawiska w jak największym szczególe. Krok w tym kierunku zrobili japońscy naukowcy, którzy zbadali związek pomiędzy momentem nadejścia El Niño a tym, jak mroźna będzie zima.
Zjawisko znane jako El Niño może mieć wpływ na ekstremalne warunki klimatyczne na całym świecie, ponieważ znacznie zmienia normalny przepływ atmosfery. Po przeanalizowaniu historycznych danych pogodowych Japonii okazało się, że okresy z El Niño mają tendencję do przynoszenia ciepłych zim, czego z resztą dowodem jest ostatnia z 2023/2024. Z drugiej strony zdarzały się również zimy bardzo mroźne, pomimo wystąpienia tego zjawiska, jak choćby na przełomie 2014/2015 roku. Dotychczas nie do końca było jasne, dlaczego tak się dzieje.
Wpływ El Niño na zimę
Wyniki nowych badań opublikowane w Journal of Climate ujawniają, że wczesne wystąpienie El Niño (około czerwca) prowadzi do cieplejszych zim w Azji Wschodniej, natomiast późne rozpoczęcie ciepłej fazy ENSO wiąże się z mroźniejszymi zimami. Naukowcy z Instytutu Badawczego Mechaniki Stosowanej Uniwersytetu Kiusiu mają nadzieję, że ich prace pomogą lepiej modelować wzorce klimatu w chłodnej porze roku na obszarze Azji Wschodniej, szczególnie w latach występowania "chłopca".
Przypomnijmy pokrótce, że El Niño to naturalnie występujące zjawisko. Występuje co dwa do siedmiu lat, wówczas obserwuje się silniejsze nagrzanie wód Pacyfiku oraz osłabienie siły pasatów (stałych wiatrów, które wieję od zwrotników w kierunku równika). Wiatr zaczyna wiać z zachodu na wschód
Każde zjawisko El Niño jest wyjątkowe i nie ma dwóch identycznych.
"Naturalnie, te różnice prowadzą do wielu nietypowych globalnych wzorców klimatycznych. Aby lepiej przewidywać regionalną pogodę i klimat podczas El Niño, ważne jest, aby wiedzieć, jak i gdzie zmienia się atmosfera" - kontynuuje japoński naukowiec.
Wskazał przy tym, że badanie komplikuje nakładanie się kilku czynników, jak np. wpływ Arktyki. "Aby rozwiązać ten problem, symulowaliśmy wzorce pogodowe z ostatnich 61 lat na 100 różnych sposobów, dodając do nich zaburzenia. W tej symulacji wystąpiło 1700 zdarzeń El Niño, a my obliczyliśmy, jak atmosfera zmieniała się za każdym razem. Ta metoda pozwoliła nam zredukować wszelkie szumy atmosferyczne w danych, dając nam wyraźniejszy obraz bezpośredniego wpływu El Niño" - wyjaśnia dr Shiozaki.
Wczesne wystąpienie El Niño około czerwca skutecznie ociepliło Ocean Indyjski od lata do zimy. To ocieplenie wody stłumiło konwekcję atmosferyczną nad tropikalnym zachodnim Pacyfikiem, co spowodowało mniejsze opady deszczu i nagrzewanie atmosfery. W rezultacie fala ciepła rozprzestrzeniła się w kierunku wschodnim, powodując anomalię cyrkulacji antycyklonalnej (wyżowej) w północno zachodniej części Oceanu Spokojnego.
Coraz więcej naukowców zajmuje się badaniem wpływu El Niño na klimat i warunki pogodowe na całym świecie
Zamienia się to w swego rodzaju wyścig pomiędzy zmieniającym się klimatem, który utrudnia badanie (to dodatkowy czynnik, który trzeba brać pod uwagę) a zastosowaniem coraz nowocześniejszych narzędzi przez naukowców, które pozwalają coraz szybciej analizować coraz większe liczby danych.
W przypadku Europy, czy precyzyjniej Polski, mówi się o istnieniu wpływu na warunki pogodowe i klimatyczne, jednak ze względu na znaczną odległość od miejsca występowania El Niño, nie bierze się go pod uwagę przy prognozowaniu pogody. Niemniej jednak być może za jakiś czas pojawią się wyniki Polskich badań, które doprecyzują związek pomiędzy tym dalekim zjawiskiem a sytuacją w atmosferze nad Polską.
Literatura źródłowa: Masahiro Shiozaki et al, What Determines the East Asian Winter Temperature during El Niño? — Role of the Early-Onset El Niño and Tropical Indian Ocean Warming, Journal of Climate (2024). DOI: 10.1175/JCLI-D-23-0627.1
